CH3OH ra HCHO là một phương trình oxy hóa mang tính khử khá phổ biến. Nhiều bạn học sinh chưa hiểu rõ về điều kiện diễn ra phản ứng, cũng như bản chất của phương trình này. Trong bài viết dưới đây, giadinhvatreem sẽ giải đáp chi tiết các thông tin về phương trình hóa học này cùng những bài tập hay nhất.
Phương trình CH3OH ra HCHO
CH3OH + O2 → HCHO + H2O
Hiện tượng để nhận biết CH3OH ra HCHO
Thông thường, phương trình CH3OH ra HCHO không xuất hiện bất cứ hiện tượng nào đặc biệt, vì vậy rất khó để nhận biết. Tuy nhiên, chúng ta có thể nhận biết phản ứng bằng cách quan sát xem chất sản phẩm có phải là H2O (nước), HCHO (Andehit formic(formaldehit) hay không.
Bên cạnh đó, chúng ta cũng có thể quan sát sự biến đổi của các chất tham gia. Cụ thể, khi hiện tượng CH3OH ra HCHO xảy ra thì chất tham gia CH3OH (metanol), O2 (oxi) sẽ biến mất.
Điều kiện xảy ra phản ứng CH3OH ra HCHO
Để xuất hiện phản ứng CH3OH ra HCHO, cần đáp ứng đủ các điều kiện sau:
- Nhiệt độ: 600oC
- Xúc tác: Ag
Bản chất của các chất trong phương trình CH3OH ra HCHO
Để hiểu rõ về phương trình này, chúng ta cần hiểu được bản chất của từng chất tham gia phản ứng như sau:
Bản chất CH3OH (Ancol metylic)
- Trong phản ứng CH3OH ra HCHO, CH3OH tham ra với vai trò là chất khử.
- Khi tiến hành oxy hóa, CH3OH sẽ không hoàn toàn tạo ra HCHO
Bản chất của O2 (Oxi)
Khi tham gia phản ứng CH3OH tạo thành HCHO, O2 sẽ đóng vai trò là một chất oxy hóa.
Tính chất hóa học
Tính chất hóa học của từng chất trong phản ứng
Trong phản ứng CH3OH tạo ra HCHO này, từng chất tham gia sẽ có tính chất hóa học như sau:
Tính chất HH của CH3OH
- CH3OH có phản ứng đặc trưng của Ancol: thế nguyên tử hiđro của nhóm OH ancol
CH3OH sẽ mang tính chất chung của ancol, thể hiện trong phương trình dưới đây:
2ROH + Na → 2RONa + H2↑
CH3OH sẽ mang tính chất chung của glixerol, thể hiện trong phương trình dưới đây:
2C3H5(OH)3 + Cu(OH)2 → [C3H5(OH)2O]2Cu + H2O
Lưu ý, để khi tác dụng với Cu(OH)2 sinh ra phản ứng thì bắt buộc phải có 2 nhóm -OH trở lên liền kề nhau.
=> Phản ứng này có thể sử dụng để tìm ra ancol đơn chức với ancol đa chức có nhóm OH cạnh nhau ở trong phân tử.
- CH3OH có phản ứng thế của nhóm OH:
CH3OH sẽ phản ứng khi tác dụng với axit vô cơ
CH3OH sẽ phản ứng tạo điện, thường được áp dụng để sản xuất ra cao su buna
(Điều kiện xảy ra phản ứng khi có xúc tác là Al2O3 + MgO hoặc ZnO/500ºC)
- CH3OH gây ra phản ứng đề hidrat hóa ( tách nước )
Theo quy tắc Zai – xép, điều kiện để phản ứng này xảy ra đó là n ≥ 2. Một số điều kiện:
Chất ancol trong phản ứng có bậc càng cao thì khả năng khử nước tạo anken càng dễ.
Thải là rượu no
Đơn chức
Chất ancol trong phản ứng có bậc càng cao thì khả năng khử nước tạo ete càng dễ.
- CH3OH gây ra phản ứng Oxy hóa
CH3OH có thể gây ra phản ứng oxy hóa hoàn toàn và không hoàn toàn.
Tính chất HH của O2
Khi tham ra phản ứng này, khí 02 sẽ được nhận thêm 2e. Trong bảng nguyên tố hóa học, oxy có độ âm điện là 3,44, đây là độ âm điện lớn và chỉ kém flo (3,98).
Với tính chất này, O2 sẽ có đặc trưng là tính Oxy hóa mạnh. Trong các hợp chất, Oxi sẽ có số oxi hoá là -2, trừ hợp chất với flo.
O2 có thể tác dụng với hầu hết các kim loại và phi kim ( trừ kim loại kim loại Au, Pt và phi kim halogen).
O2 có thể tác dụng với một số hợp chất vô cơ và hữu cơ.
HCHO là chất gì, có độc không?
HCHO được gọi là Formalin, là một dạng formaldehyde. Đây là một dạng chất lỏng không màu, không mùi, có mùi hăng đặc trưng, dễ cháy và đặc biệt là rất độc. Ứng dụng của HCHO như sau:
- Trong tự nhiên, HCHO thường thấy trong những đám cháy ô tô, cháy rừng, khói thuốc lá, khói ô tô. Khi ánh sáng mặt trời tác dụng với ôxy hoá mêtan và các hyđrocacbon trong khí quyển cũng sản sinh ra HCHO.
- Trong công nghiệp, HCHO cũng được ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành khác nhau. Ứng dụng thường thấy nhất của nó là sản xuất keo ure formaldehyt (keo UF) trong ngành công nghiệp nội, ngoại thất.
- Ngòi ra, Formol cũng được dùng để tạo ra nhựa phenol formaldehyt, tạo màng cao cấp, sơn phủ các bề mặt.
- HCHO còn được ứng dụng trong y học để bảo vệ cơ quan trong cơ thể người và động vật. Ngoài ra, hợp chất này còn có tính diệt khuẩn nên được dùng để bảo vệ các loại thuốc và vắc xin.
Formol – HCHO là một hợp chất rất độc hại và có thể gây ra các triệu chứng khi tiếp xúc như cay niêm mạc mắt, đỏ mắt,viêm thanh quản, viêm phổi, gây viêm da tiếp xúc,…
Lời kết
Trên đây là những thông tin chi tiết về phản ứng CH3OH ra HCHO cùng tính chất hóa học của từng chất tham gia phản ứng. Hy vọng những thông tin này tại chuyên mục giáo dục sẽ giúp bạn học tốt và hiểu hơn về phản ứng hóa học này.
