Cho đến thời điểm hiện tại vẫn có rất nhiều người ở mọi độ tuổi luôn nhầm lẫn trong việc sử dụng quy định hay qui định. Thói quen khi sử dụng trong giao tiếp và viết lách hàng ngày cũng khiến nhiều người Việt dần không để ý đến hai cách viết này. Vậy hãy cùng Giadinhvatreem tìm hiểu đâu mới thực sự là cách viết đúng của cụm từ quen thuộc này nhé.
Ý nghĩa của quy định hay qui định là gì?
Trước tiên khi tìm hiểu cách viết đúng, đương nhiên bạn sẽ phải biết rõ ý nghĩa của cụm từ quy định hay qui định này:
Quy định là bộ quy tắc, chuẩn mực trong xử sự bao gồm những tiêu chuẩn, định mức về các lĩnh vực được cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc tổ chức, cá nhân ban hành thừa nhận và buộc các tổ chức, cá nhân khác có liên quan phải tuân thủ. Các quy định thể hiện dưới dạng quy phạm pháp luật. Được ban hành dưới những hình thức văn bản pháp luật chính thức của Nhà nước.
Vì thế có thể hiểu rằng quy định được sử dụng trong hai trường hợp, đó là dưới sự kiểm soát của cơ quan, nhà nước có thẩm quyền hoặc tổ chức, cá nhân tự thành lập. Điều này vô cùng quan trọng vì nó quyết định việc thực hiện đúng hình thức chính tả của quy định hay qui định.
Nguyên tắc quyết định cách viết quy định hay qui định
Từ thời điểm tiếng Việt còn sơ khai và chưa có nhiều văn bản công nhận chính thức do Nhà nước ban hành, việc sử dụng “quy định” hay “qui định” gần như là hoàn toàn tự do. Bất cứ ai cũng có thể sử dụng mọi cách viết sao cho hợp lý và thuận tiện nhất khi học tập và làm việc.
Tuy nhiên khi những quy định về tiếng Việt chính thức được ban hành, giờ đây các từ cần phải được viết đúng theo quy tắc và chuẩn mực đã được công bố. Vì thế hiện tại có đến hai cách để sử dụng hai chữ “i” và “y”.
- Sử dụng “y” cho những từ mang tính chất trang trọng, tôn kính trong trường hợp nghiêm túc.
- Các danh từ như tên người, địa danh, sự vật sử dụng “y”.
- Tất cả những từ còn lại sử dụng “i” như bình thường.
Lý do của sự trang trọng khi sử dụng “y”
Dựa theo những thói quen, phong tục tập quán của ông cha ta trong thời kỳ quá khứ. Việc sử dụng “y” trong các từ thể hiện sự trang trọng, mang đến vẻ đẹp trong các tác phẩm và khi được viết, in lên giấy. Từ đó tạo nên cảm giác tôn nghiêm và có ý nghĩa kính trọng tùy vào mục đích của các văn bản.
Vì thế, “quy định” sẽ là một cách viết trang nghiêm, được sử dụng trong các sự kiện, lễ hội hoặc văn bản chính thức do Nhà nước ban hành. Tất cả những cụm từ “quy định” sẽ đều được viết bằng chữ “y”. “Y” còn có thể được sử dụng để đặt tên cho con người hay động vật…
Sử dụng “i” có phải là sai chính tả?
Vậy dựa theo lý do trên, có thể cho rằng việc viết “qui định” có phải là sai chính tả hay không? Câu trả lời thực ra lại là hoàn toàn không, người viết vẫn có thể sử dụng “i” trong “qui tắc” trong các trường hợp sau mà vẫn được coi là đúng chính tả:
- Khi sử dụng trong một môi trường tổ chức do cá nhân, tập thể không phải Nhà nước tổ chức và quản lý.
- Sử dụng trong giao tiếp và liên lạc hàng ngày qua tin nhắn, thư từ giản dị.
- Sử dụng trong học tập, các bài kiểm tra, thi cử của học sinh, sinh viên cấp đại học trở xuống.
Lý do của việc công nhận “qui định” là các viết đúng là bởi nó thể hiện một trạng thái, cấp độ thấp hơn của “quy định”. Sử dụng “i” thể hiện cho sự tối giản, giản dị nên phù hợp với cuộc sống thường ngày và các hoạt động giao tiếp xã hội. Tóm lại nó thể hiện nhu cầu cơ bản và là một phần lối sống tự nhiên của con người.
Nên sử dụng quy định hay qui định?
Không có một nguyên tắc hay sự bắt buộc vào về việc sử dụng “quy định” hay “qui định” trong đời sống hàng ngày. Do đó tất cả mọi người đều có thể sử dụng cả hai phiên bản mà không sợ bị đánh giá là sai chính tả.
Tuy nhiên để không tạo nên sự bất tiện và các vấn đề về sai sót nhỏ nhặt, chúng ta nên lưu ý trong các trường hợp đặc thù sau:
- Sử dụng “quy định” trong các văn bản do Nhà nước ban hành và quản lý như văn bản pháp luật, hành chính, kinh doanh… Các bài viết, luận án, nghiên cứu khoa học…
- Đồng thời có thể sử dụng “quy định” trong các buổi họp, ngày lễ, đại hội… Thể hiện sự chuyên nghiệp trong khâu vận hành và hình ảnh của cá nhân, tổ chức.
- Sử dụng “qui định” trong giao tiếp hàng ngày như viết thư, tin nhắn, thông báo cho tổ chức tư nhân do tập thể thành lập… Sử dụng trong các bài kiểm tra, thi cử dành cho học sinh, sinh viên.
Như vậy bất cứ ai cũng có thể thành thạo được cách sử dụng hai cụm từ này khi thể hiện cùng một ý nghĩa trong nhiều trường hợp khác nhau.
Kết luận
Quy định hay qui định đều được coi là đúng chính tả và có thể sử dụng trong mọi tình huống và sự kiện khác nhau trong cuộc sống thường ngày. Hãy áp dụng chúng trong từng trường hợp đặc thù khác nhau. Vừa giúp bản thân luyện tập khả năng ghi nhớ về chính tả, vừa giữ được nét đẹp truyền thống về hình thức và sự trang nghiêm của tiếng Việt. Theo dõi chuyên mục Sống khỏe tại đây để có nhiều thông tin hữu ích trong đời sống nhé.
